
درباره ویولن و ویولا بیشتر بدانیم
ویولن: صدایی شفاف و روحنواز در قلب موسیقی کلاسیک
ویولن با صدایی شفاف و بیانگر، در ارکستر، موسیقی مجلسی و تکنوازی جایگاهی مرکزی دارد. اصوات سیمهای مجاور نسبت به یکدیگر فاصلهی پنجم درست دارند و این ویژگی به ویولن اجازه میدهد تا تمامی فواصل کروماتیک و حتی کوچکتر را اجرا کند.
تاریخچهای از پیدایش ویولن
تاریخچهی ویولن در اروپا به قرن نهم میلادی بازمیگردد. بسیاری معتقدند ویولن، تکاملیافتهی ساز رباب است؛ سازی که پس از انتقال به اروپا، به نام ربک شناخته شد. از قرن شانزدهم میلادی، ویولن بهشکل امروزی خود ظهور یافت.
ویژگیهای صوتی و تکنیکی ویولن
ویژگیهای صدایی ویولن، اغلب با اصطلاحات توصیفی بیان میشود و جنبهای شخصی دارد. با این حال، سیمهای زهی ویولن دارای خصوصیاتی مانند صدای پرطنین، نافذ، گرم، با فرکانسهای فرعی ساده (Simple Overtones) هستند. همچنین، پاسخدهی این سیمها محدودتر ولی کشش آنها بالاتر از سیمهای مصنوعی است.
در اجرای آثار اصیل باروک، از سیمهای زه و ویولن باروک استفاده میشود تا صدایی اصیلتر به گوش برسد.
روش آموزش ویولن:
•نتخوانی دقیق
•تمرین پوزیشنهای مختلف
•ویبراسیون (لرزش ملایم انگشت)
•تکنیکهای آرشهکشی
•اجرای قطعات کلاسیک مانند سونات و کنسرتو
•تمرین اتودهای تخصصی
⸻
ویولا (ویولن آلتو): صدایی عمیق و درونی در ارکستر
ویولا ، که گاهی «ویولن آلتو» نامیده میشود، سازی زهی و آرشهای است و شباهت زیادی به ویولن دارد. با این حال، اندازهی آن کمی بزرگتر و صدای آن بمتر و عمیقتر است. در ارکستر، ویولا اغلب نقش صدای میانی و پُرکننده را ایفا میکند.
ویژگیهای ساختاری و صوتی ویولا
کوک سیمهای ویولا از بم به زیر به ترتیب: دو (C)، سل (G)، ر (D) و لا (A) است. این ساز، صدایی بین ویولن (یک پنجم درست بالاتر) و ویولنسل (یک اکتاو پایینتر) تولید میکند. در آثار موسیقی، معمولاً از کلید آلتو (دو روی خط سوم) برای نتنویسی ویولا استفاده میشود، اما در بخشهای زیرتر، کلید سل نیز کاربرد دارد.
طول ویولا حدود ۵ سانتیمتر بیشتر از ویولن است. به همین دلیل، صدای آن بمتر بوده و دامنهی صوتیاش از دو زیر تا دو میانی، حدود سه اکتاو را پوشش میدهد.
نقش ویولا در ارکستر
ویولا بیشتر از ویولن اول برای همراهی قطعات و پر کردن صدا در کوارتتهای زهی یا آثار سمفونیک استفاده میشود. صدای ویولا را گاهی «صدای درونی» یک قطعه مینامند، چراکه حس عمق و پختگی خاصی به موسیقی میبخشد.
روش آموزش ویولا
•تکنیکهای مشابه با ویولن
•تمرکز ویژه بر کنترل دینامیک صدا
•تمرین گسترده در آرشهکشی
•اجرای قطعات اختصاصی برای ویولا
•آموزش تئوری هارمونی و ترکیب صوتی در گروهها
برای آگاهی بیشتردر این باره بخوانید مقاله خانواده سازهای زهی در ارکستر به قلم منیژه ساده
